Marta González

Os responsables do proxecto FAROS presentaron esta mañá os resultados tecnolóxicos desta iniciativa europea nunha conferencia que tivo lugar na sede do Centro Tecnolóxico do Mar en Vigo e á que asistiu preto dun centenar de persoas, entre elas representantes do sector, da administración e doutras institucións de investigación.

A directora-xerente da Fundación CETMAR, Paloma Rueda Crespo, salientou na apertura da xornada os froitos dos tres anos de traballos levados a cabo no marco do proxecto FAROS cara a mellorar e optimizar a xestión dos descartes. Estes resultados, recordou, permitirán non só reducir os descartes identificando aquelas zonas de pesca onde a súa incidencia sexa menor, senón tamén contribuír a garantir o seu aproveitamento e valorización en terra.

Paloma Rueda Crespo estivo acompañada na inauguración da conferencia por Carmen González Sotelo, directora do Instituto de Investigaciones Marinas-CSIC, institución que coordina o proxecto; por Valentín Trujillo, director do Instituto Español de Oceanografía en Vigo, socio tamén en FAROS; e por Pascal Savouret, director da Agencia Comunitaria de Control de la Pesca.

A xornada serviu así para expor os resultados do proxecto por parte das entidades participantes no mesmo, entre elas as dúas empresas que colaboraron nesta iniciativa, Marexi e ASM SOFT S.L., e que fixeron posible os sistemas de visión artificial aplicada a buques pesqueiros e para a captura e xestión de información de lances de pesca.  A conferencia permitiu tamén coñecer a opinión de representantes do sector, da administración e das institucións de investigación sobre a problemática dos descartes.

Financiado pola Unión Europea a través do Programa Life, o proxecto FAROS (www.farosproject.eu) iniciouse en 2010 co fin de procurar un aproveitamento dos descartes mais sostible e eficiente coa implicación de todos os axentes do sector pesqueiro. Ademais da Fundación CETMAR participan nesta iniciativa os xa citados IIM-CSIC e o IEO; a Autoridade Portuaria de Vigo; o Instituto Portugués do Mar e da Atmosfera-IPMA e o Centro de Supercomputación de Galicia (CESGA). Colaboraron tamén no proxecto as empresas Marexi e ASM SOFT S.L.

O Centro Tecnolóxico do Mar organiza a conferencia final do proxecto europeo FAROS, unha xornada sobre os descartes e as tecnoloxías que axudan a súa redución que se celebrará o vindeiro xoves 21 de marzo na sede da Fundación CETMAR en Vigo. Ademais de para afondar nesta iniciativa e nos seus resultados cara á xestión dos descartes, este evento servirá para coñecer como afrontan os axentes relacionados co sector pesqueiro esta problemática.

A directora xerente do CETMAR, Paloma Rueda Crespo, será a encargada de abrir a conferencia ás 09.45 horas nun acto no que estará acompañada polo director da Agencia Europea de Control de la Pesca, Pascal Savouret, e do Instituto Español de Oceanografía de Vigo, Valentín Trujillo. A continuación intervirán representantes de diferentes institucións e organizacións relacionadas e presentaranse os resultados do proxecto.

Financiado pola Unión Europea a través do Programa Life, e coordinado polo Instituto de Investigaciones Marinas-CSIC, o proxecto FAROS comezou a desenvolverse en xaneiro de 2010 co obxectivo de procurar un aproveitamento dos descartes mais sostible e eficiente coa implicación de todos os actores do sector pesqueiro.

Ademais da Fundación CETMAR, que ten nesta temática unha das súas principais liñas de traballo, participan nesta iniciativa o Instituto Español de Oceanografía, o Instituto de Investigaçao das Pescas e do Mar-IPIMAR de Portugal, o Centro de Supercomputación de Galicia (CESGA) e o xa mencionado IIM-CSIC.

“A oceanografía operacional ao servicio das enerxías renovables mariñas e oceánicas” é o título do seminario que, organizado no marco do proxecto RAIA.co, terá lugar hoxe na cidade portuguesa de Oporto. O Centro Tecnolóxico do Mar–Fundación CETMAR participa nesta iniciativa da man doutras institucións de Galicia e do Norte de Portugal que veñen colaborando dende 2009 na creación e posta en marcha do Observatorio RAIA (www.marnaraia.com).

Nesta ocasión, o consorcio RAIA.co pretende presentar o observatorio e a oferta de produtos e servizos de información oceanográfica e meteorolóxica a representantes do sector das enerxías renovables mariñas tanto de Galicia como do Norte de Portugal, ámbito deste proxecto europeo financiado polo programa de Cooperación Transfronteiriza España-Portugal.

O seminario servirá ademais para detectar o interese e as necesidades do devandito sector no que ten que ver coa observación e a predición do océano e, finalmente, definir e identificar unha proposta de produtos e servizos que poidan satisfacer a demanda das enerxías renovables mariñas e oceánicas.

O proxecto RAIA.co iniciábase en xaneiro do 2011 como continuación dos traballos levados a cabo ata entón en RAIA. O seu principal obxectivo é consolidar a oceanografía operacional na marxe ibérica e litoral da eurorrexión Galicia-Norte de Portugal, elo a través da posta en marcha dunha rede de observación e predición oceánica transfronteiriza e a creación de oportunidades científicas e tecnolóxicas que estimulen a economía de diferentes actividades ligadas ao mar.

A información derivada da devandita rede será útil e valiosa non só para os usuarios da costa en xeral, senón tamén para todas aquelas iniciativas que teñen como obxectivo a explotación das enerxías mariñas, que poderán beneficiarse dos servizos e produtos que o Observatorio RAIA ofrecerá adaptados as súas necesidades.

Ademais do Centro Tecnolóxico do Mar-Fundación CETMAR participan nesta iniciativa a Consellería de Medio Ambiente, Territorio e Infraestruturas (Meteogalicia), que coordina o proxecto, e o Instituto Tecnolóxico para o Control do Medio Mariño de Galicia-INTECMAR, o Instituto Español de Oceanografía, o Instituto de Investigaciones Marinas-CSIC, o Instituto Hidrográfico de Portugal e as universidades de Oporto e Aveiro.

O Centro Tecnolóxico do Mar e os seus socios no proxecto FAROS presentarán novas tecnoloxías para optimizar a xestión dos descartes e ferramentas para minimizar a captura de especies non obxectivos. Será no transcurso dunha xornada que terá lugar mañá venres 1 de marzo en Santiago, na sede do Centro de Supercomputación de Galicia-CESGA.

Os investigadores e técnicos que participan nesta iniciativa europea darán conta do sistema BEOS, alta texnoloxía en visión artificial aplicada a buques de pesca; do sistema Red Boxes para a transmisión dos datos dos barcos aos portos e, finalmente, do xeoportal de descartes posto en marcha no seo deste proxecto para por en contacto á flota que os xera coas empresas que os valorizan. Esta xornada, organizada polo CESGA, dará comezo ás dez da mañá e finalizará a mediodía cunha mesa redonda.

Xunto á Fundación CETMAR participan no proxecto FAROS o Instituto de Investigaciones Marinas-CSIC, que coordina esta iniciativa, ademais da Autoridade Portuaria de Vigo, o Instituto Español de Oceanografía, o Instituto de Investigaçao das Pescas e do Mar-IPIMAR de Portugal e Centro de Supercomputación de Galicia (CESGA).

Financiado pola Unión Europea a través do programa LIFE, este proxecto  (www.farosproject.eu) ten como obxectivo xeral o desenvolvemento e posta en marcha dunha rede integral cara á xestión dos descartes da pesca baseada nun sistema global de información tanto na flota como en terra e que implique a todo o sector pesqueiro. Os seus socios, que contan ademais coa colaboración das empresas Marexi e ASM, levan traballando conxuntamente dende 2010. Os resultados definitivos presentaranse a finais do mes de marzo nun novo evento na sede do CETMAR.

Os socios do proxecto GEPETO «Xestión pesqueira e obxectivos transnacionais» seguen a traballar na busca de novos modelos de xestión pesqueira cara a garantir a explotación dos recursos dun modo sostible dende o punto de vista biolóxico, social, económico e medioambiental. Este é o obxectivo fundamental desta iniciativa financiada pola Unión Europea e na que, ademáis da Fundación CETMAR, que coordina o proxecto, participan outras institucións de España, Francia, Portugal e Irlanda.

Mitigar o impacto de parasitos presentes en produtos da pesca europeos e de importación a través de novas solucións tecnolóxicas e ferramentas de xestión é o obxectivo xeral do proxecto PARASITE, unha iniciativa na que está a participar o Centro Tecnolóxico do Mar e que está financiada polo Sétimo Programa Marco de I+D da Unión Europea.

Durante os vindeiros tres anos, as áreas de Promoción e Transferencia de Tecnoloxía e de Tecnoloxía dos Produtos Pesqueiros da Fundación CETMAR traballarán neste proxecto liderado polo Doutor Santiago Pascual, do Instituto de Investigacións Mariñas do CSIC, e formando parte dun consorcio multidisciplinar integrado por outras once institucións de investigación europeas e tres asiáticas, así como por seis PEMEs europeas.

Os principais resultados de PARASITE materializaranse en avances cara a mellora da seguridade alimentaria, cos conseguintes beneficios para a saúde pública e a confianza do consumidor; no fortalecemento da competitividade dos produtos europeos da pesca “dende o barco ao prato” e na potencial repercusión que isto terá na mellora das políticas europeas de seguridade alimentaria.

A reunión inicial do proxecto tivo lugar os días 7 e 8 de febreiro na sede do Centro Tecnolóxico do Mar en Vigo, onde se deron cita representantes das institucións que forman parte do consorcio PARASITE.

Xunto á Fundación CETMAR e ao CSIC son socios deste proxecto Comercial Hospitalaria Grupo 3, S.L.; Cooperativa de Armadores de Pesca del Puerto de Vigo; Larpro Engineering, S.L.; Agence Nationale de Securite Sanitaire; Central Luzon State University; Havstovan – Faroe Marine Research Institute; Hermes, S.A.; Institut za Oceanografiju i Ribarstvo (INSTITUTE of Oceanography and Fisheries); Institute for Biotechnology and Environment, Nha Trang University, Vietnam; Istituto Superiore di Sanita; Max Rubner-Institut; National Institute of Nutrition and Seafood Research; Nederlof’s Vishandel B.V.; Servicio Madrileño de Salud; Technet, S.A.; Universita di Tuscia-Viterbo; University of Aberdeen; University of Copenhagen e Zhejiang Ocean University of China.

A produción de semente de ostra plana (Ostrea edulis) en criadeiro é o eixo central dun taller que terá lugar na localidade holandesa de Yerseke o vindeiro 31 de xaneiro, organizado polos socios do proxecto europeo Oysterecover, que coordina o Centro Tecnolóxico do Mar-Fundación CETMAR.

Esta iniciativa, financiada polo Sétimo Programa Cadro, conta coa participación de quince organizacións europeas, entre elas outras catro de Galicia, como é o caso do Centro de Investigacións Mariñas-CIMA, da Universidade de Santiago de Compostela, da Confraría de Pescadores de Noia e da empresa depuradora José María Daporta Leiro e Hijos.

O principal obxectivo deste proxecto que lidera a Fundación CETMAR é contribuír á recuperación da produción de ostra plana mediante a utilización de ferramentas biotecnolóxicas que permitan, no futuro, a obtención de estirpes resistentes a bonamiose.

Nos anos 70 e 80 do pasado século, a produción de ostra plana veuse drasticamente reducida en toda Europa como consecuencia da sobreexplotación e de dúas patoloxías asociadas á presenza dos parasitos Martelia refringens e Bonamia ostreae. A pesar de térense probado diferentes estratexias de xestión dos bancos para facer fronte a este problema, só apareceron expectativas optimistas cando os avances na bioloxía e xenética permitiron que varias institucións de investigación europeas, e entre elas o CIMA, iniciaran procesos de selección de estirpes resistentes que deron resultados esperanzadores e que sentaron os precedentes para o desenvolvemento do Oysterecover.

Porén, dende o inicio do proxecto, a irregular dispoñibilidade de semente, derivada das dificultades atopadas na súa produción en criadeiro, foi identificada como un dos principais atrancos para o desenvolvemento de estratexias de recuperación, xa que a produción de Ostrea edulis depende, en grande medida, da captación de semente do medio natural.

Dado que este problema podería chegar a limitar o impacto dos avances acadados en Oysterecover, os socios do proxecto organizan un obradoiro específico que contará coa participación de reputados científicos expertos na materia así como de outros produtores alleos ó proxecto. Este taller pretende así converterse nun foro de discusión aberto e con forte participación do sector, o que permitirá trazar liñas de traballo prioritarias para o futuro inmediato e identificar posibilidades de colaboración.

O esteiro do río Miño e a súa calidade medioambiental foron obxecto hoxe dun seminario na sede do Centro Tecnolóxico do Mar en Vigo no marco do proxecto TEAM-Miño, no que a Fundación CETMAR participa xunto a investigadores e administracións con competencia nas bacías hidrográficas de Galicia e do Norte de Portugal.

A directora-xerente do CETMAR, Paloma Rueda Crespo, foi a encargada da apertura desta xornada nunha intervención na que recordou o valor ecolóxico do río Miño e a importancia do seu mantemento en condicións óptimas. Por este motivo agradeceu o traballo de todos os socios que están a desenvolver as accións do proxecto europeo TEAM-Miño, unha iniciativa que, dixo, axudará a preservar este entorno natural que comparten Galicia e o Norte de Portugal. Rueda Crespo agradeceu tamén a presencia do arredor de medio cento de expertos que asistiron ao seminario.

O encargado de dar a coñecer os pormenores do proxecto foi José Luís Gómez, técnico da área de Control e Xestión do Medio e dos Recursos Mariños do CETMAR, quen explicou que o obxectivo fundamental de TEAM-Miño é abordar o grado de implementación da Directiva Marco da Auga neste esteiro e expor unha aproximación preliminar do estado ecolóxico das súas masas de auga, froito dos resultados obtidos a raíz das mostraxes realizadas neste ano polos membros do consorcio.

“Transferencia de ferramentas para a avaliación, ordenación, xestión e educación ambiental en esteiros” é o título do proxecto que, recordou o representante do CETMAR, está financiado pola Unión Europea a través do programa de Cooperación Transfronteiriza España-Portugal e terá actividade ata mediados de 2013, cando se celebrará a conferencia final.

Coordinado pola Estación de Ciencias Mariñas de Toralla da Universidade de Vigo, no consorcio de TEAM-MIÑO participan xunto á Fundación CETMAR a Administração Rexional Hidrográfica do Norte de Portugal; Augas de Galicia; o Centro de Monitorização e Interpretação Ambiental de Vila do Conde; o Centro Interdisciplinar de Investigação Marinha e Ambiental; a Confederación Hidrográfica Miño-Sil; o Instituto Español de Oceanografía; o Instituto Nacional dos Recursos Biolóxicos de Portugal; a  Mancomunidade de Municipios do Baixo Miño e a Universidade de Aveiro.

Desenvolver ferramentas comúns para a aplicación coordinada da Directiva Marco da Auga no esteiro do Miño e potenciar a participación cidadá na xestión e conservación deste ecosistema acuático son os obxectivos xerais deste proxecto europeo, que busca a colaboración e implicación das administracións e da sociedade a ambas as beiras do río.

O esteiro do río Miño e a súa calidade medioambiental serán obxecto dun seminario que terá lugar o vindeiro venres 11 de xaneiro na sede do Centro Tecnolóxico do Mar en Vigo no marco do proxecto TEAM-MIÑO, no que a Fundación CETMAR participa xunto a investigadores e administracións con competencias nas bacías hidrográficas de Galicia e do Norte de Portugal.

A directora-xerente do CETMAR, Paloma Rueda Crespo, será a encargada da apertura deste seminario, que ademais de para presentar o devandito proxecto servirá para abordar o grado de implementación da Directiva Marco da Auga neste esteiro e para expor unha aproximación preliminar do estado ecolóxico das súas masas de auga, froito dos resultados obtidos a raíz das mostraxes realizadas neste ano polos socios de TEAM-MIÑO.

“Transferencia de ferramentas para a avaliación, ordenación, xestión e educación ambiental en esteiros” é o título do proxecto que, financiado pola Unión Europea a través do programa de Cooperación Transfronteiriza España-Portugal, terá actividade ata mediados de 2013, cando se celebrará a conferencia final.

Coordinado pola Estación de Ciencias Mariñas de Toralla da Universidade de Vigo, no consorcio de TEAM-MIÑO participan xunto á Fundación CETMAR a Administração Regional Hidrográfica do Norte de Portugal; Augas de Galicia; o Centro de Monitorização e Interpretação Ambiental de Vila do Conde; o Centro Interdisciplinar de Investigação Marinha e Ambiental; a Confederación Hidrográfica Miño-Sil; o Instituto Español de Oceanografía; o Instituto Nacional dos Recursos Biolóxicos de Portugal; a  Mancomunidade de Municipios do Baixo Miño e a Universidade de Aveiro.

Desenvolver ferramentas comúns para a aplicación coordinada da Directiva Marco da Auga no estuario do Miño e potenciar a participación cidadá na xestión e conservación deste ecosistema acuático son os obxectivos xerais deste proxecto europeo, que busca a colaboración e implicación das administracións e da sociedade a ambas as beiras do río.

Por en marcha novos plans de xestión das pesqueiras a longo prazo coa participación de todos os axentes implicados nesta actividade é o obxectivo do proxecto europeo GEPETO “Xestión de Pesqueiras e Obxectivos Transnacionais”. Esta iniciativa, financiada pola Comisión Europea a través do programa Interreg Espacio Atlántico e o Fondo Europeo de Desenvolvemento Rexional, está liderada polo Centro Tecnolóxico do Mar-Fundación CETMAR e conta coa participación de centros de investigación e representantes do sector pesqueiro de España, Francia, Portugal e Irlanda.

Os primeiros pasos para deseñar o novo modelo de xestión pesqueira déronse recentemente en Madrid cunha reunión de representantes de todas as entidades e institucións que conforman o consorcio do proxecto. Ademais do CETMAR e o CCR-Sur participan nesta iniciativa IFREMER de Francia, AZTI-Tecnalia, IPMA de Portugal, o Instituto Español de Oceanografía, a Universidade das Azores, Marine Institute de Irlanda e o Consejo Consultivo Regional para las Aguas Noroccidentales (CCR-N).

O ámbito de actuación de GEPETO corresponde á fachada Atlántica Sur de Europa, onde se pretende desenvolver un modelo participativo que integre a todas as partes implicadas na actividade pesqueira. A intención é lograr novos métodos de xestión innovadores que fagan da pesca unha actividade competitiva dende o punto de vista socioeconómico e que, ao tempo, preserve os recursos naturais do medio mariño a longo prazo.

Como paso previo á definición dos novos plans de xestión elaborarase un mapa que establecerá as diferentes actividades pesqueiras existentes na zona obxecto deste estudo, así como a súa importancia en relación coas capturas e a súa repercusión socioeconómica. Tomando como base a información desta ferramenta describiranse distintas unidades de xestión, co gallo de parcelar as actividades e zonas que son susceptibles de ter unha xestión común adaptada ás súas necesidades.

A perda de competitividade do sector europeo da pesca, a crise económica e un marco regulamentario a corto prazo son tres factores que están a contribuír ao menoscabo da actividade da pesca en Europa. Co ánimo de contribuír a garantir o seu futuro, o proxecto GEPETO busca a colaboración entre científicos, profesionais, grupos ecoloxistas e todos os axentes do sector.

Tras acadar un novo acordo na Comisión Europea, respecto aos TACs e cotas para 2013, os socios de GEPETO plantexan unha alternativa a máis longo prazo na xestión pesqueira, procurando un marco máis estable para as propostas do sector pesqueiro e maior visibilidade ás partes interesadas. O proxecto finalizará na primavera do 2014.