Novidades

Set 10
0

Galicia recibe a una delegación institucional de Honduras

By | Novidades | No Comments

Galicia recibe a una delegación institucional de Honduras para intercambiar experiencias no sector marisqueiro

  • A visita forma parte da asistencia técnica que CETMAR presta no país americano para reforzar competencias no sector marisqueiro.

Santiago de Compostela, 8 de setembro de 2025 – O Centro Tecnolóxico do Mar (CETMAR) recibe entre o 8 e o 12 de setembro unha delegación institucional de Honduras, no marco da asistencia técnica que o centro presta a Enxeñeiros Sen Fronteiras Galicia para o fortalecemento das capacidades das institucións con competencias no sector marisqueiro no Golfo de Fonseca. Honduras é considerado un país estratéxico para a Cooperación Galega pola súa ligazón histórica e pola tradicional presenza e labor desenvolto polos axentes galegos de cooperación neste Estado.

A delegación hondureña está composta por seis persoas con experiencia en programas de desenvolvemento e xestión de recursos acuáticos. Representantes da Universidade Nacional Autónoma de Honduras (UNAH-Choluteca), o Comité para a Defensa e Desenvolvemento da Flora e Fauna do Golfo de Fonseca (CODDEFFAGOLF) e a Dirección Xeral de Pesca de Honduras (DIGEPESCA)

Durante a súa estadía en Galicia os participantes manterán reunións e visitas técnicas con expertos e entidades do sector pesqueiro e marisqueiro.  Serán recibidos na Consellería do Mar da Xunta de Galicia, onde coñecerán a experiencia galega na ordenación e control da pesca e o marisqueo, e na Subdirección Xeral de Cooperación Exterior. A través desta visita técnica de intercambio preténdese trasladar a experiencia acumulada en Galicia para a regulación, organización e profesionalización do sector marisqueiro e, ademais, intercambiar experiencias e información sobre cuestións actuais que están a afectar ao marisqueo no Golfo de Fonseca, como é o caso de eventos de alta mortalidade de moluscos, do mesmo xeito que acontece aquí en Galicia.

O programa complétase con visitas a lonxas, cofradías e empresas comercializadoras de peixe e marisco. O obxectivo é coñecer de primeira man a actividade diaria no sector, así como experiencias na promoción do turismo mariñeiro e coñecer os sistemas de trazabilidade e etiquetado dos produtos. CETMAR acompañará á delegación en todas as actividades e facilitará o intercambio coas entidades galegas participantes.

Visita á plaza de abastos de Bueu

Ademais das visitas, a axenda inclúe varias sesións de traballo. A primeira é un intercambio de experiencias sobre a mortalidade de moluscos en Galicia y Honduras, un encontro para a valoración dunha posible colaboración entre universidades galegas e hondureñas, orientada a reforzar a formación e a investigación vinculadas ao sector marisqueiro.

Visita á depuradora Islas Cíes

Tamén está prevista unha reunión de traballo cunha investigadora do Centro Oceanográfico da Coruña na que se valorarán as posibilidades de avaliación de pesquerías pobres en datos e se proporán modelos e técnicas.

Esta visita enmárcase no proxecto “Mellora da sustentabilidade da actividade marisqueira de grupos de mulleres no sur de Honduras, Fase 2”, financiado por Cooperación Galega e liderado por Enxeñeiros sen Fronteiras. O obxectivo do proxecto é mellorar a autoxestión dos grupos para a obtención de ingresos a través da actividade marisqueira, así como fortalecer a gobernanza do sector, de cara a unha mellor sustentabilidade nun sentido amplo.

No marco deste proxecto, o CETMAR colabora tecnicamente para establecer procesos de xeración e xestión do coñecemento para a recuperación e sustentabilidade do recurso marisqueiro no Golfo de Fonseca, así como o fortalecemento das capacidades dos titulares de obrigas (TTOO) con competencias no sector marisqueiro.

Segundo Nacións Unidas, no ano 2025 Honduras ten un Índice de Desenvolvemento Humano de 0,645, o que o sitúa na posición 139 entre 193 países a nivel mundial e como un dos países de menor IDH de América Latina. É por iso que Honduras continúa a ser un dos países prioritarios de actuación no marco do V Plan Director da Cooperación Galega 2023-2026.

Set 04
0

Rede Galega Escolas Azuis

By | Novidades | No Comments

Presentación da Rede Galega de Escolas Azuis, impulsada polo proxecto NEREIDA

  • CETMAR apoia a Rede Galega de Escolas Azuis, una iniciativa para formar ás novas xeracións na protección dos ecosistemas acuáticos e no uso do ciencia coñecemento ferramenta para a sustentabilidade e a adaptación ao cambio climático.

O edificio Redeiras da Universidade de Vigo acolleu este xoves, 4 de setembro, o acto de presentación da Rede Galega de Escolas Azuis, unha iniciativa que se está a impulsar a través do proxecto NEREIDA e que conta coa colaboración do CETMAR, tanto no proxecto como na organización do evento.

A Rede Galega de Escolas Azuis está destinada a centros educativos que incorporan a cultura oceánica e acuícola ás súas actividades mediante proxectos vencellados ao mar, ríos e lagos que involucren á comunidade educativa.

A través desta Rede, os centros educativos participantes reciben apoio para desenvolver proxectos azuis, acceder a materiais especializados, participar en programas de formación docente e recibir información de oportunidades de financiamento. O obxectivo é implicar ao alumnado e á comunidade local, fomentando unha aprendizaxe práctica e crítica sobre os ecosistemas acuáticos. Tamén busca sensibilizar sobre o papel fundamental do océano na regulación climática e na biodiversidade.

A xornada de presentación celebrouse ao longo do día de hoxe no Edificio Redeiras da Universidade de Vigo, situado no Berbés. O programa incluiu a presentación institucional da rede, exemplos de boas prácticas en centros xa acreditados, un obradoiro participativo de creación de proxectos e espazos para o diálogo e a posta en común de conclusións. Participaron seis centros educativos da rede e dezasete centros interesados na iniciativa, xuntando unas 40 persoas.

Esta iniciativa intégrase na Network of European Blue Schools (NEBS), impulsada pola Comisión Europea no marco da coalición EU4Ocean e coordinada pola European Marine Science Educators Association (EMSEA). Contribúe así ao cumprimento dos Obxectivos de Desenvolvemento Sostible 4 e 14 (educación de calidade e conservación da vida submarina) e aos obxectivos da Década das Ciencias Oceánicas para o Desenvolvemento Sostible 2021–2030, proclamada pola ONU e liderada pola UNESCO.

O proxecto NEREIDA conta con financiamiento da FECYT, e etá a ser coordinado polo CIM da Universidade de Vigo. Ademáis do CETMAR, colaboran o Instituto de Investigacións Mariñas IIM-CSIC, a Autoridade Portuaria de Vigo, FUNDAMAR, 13 Grados e Northwind.

Set 02
0

Comparecencia no Parlamento de Galicia

By | Novidades | No Comments

A Xunta destaca a traxectoria do CETMAR como eixo de innovación e investigación no ámbito marítimo pesqueiro

  • Rosa Chapela destacou que apostar polo Cetmar é investir no futuro do mar de Galicia, na súa xente, na súa economía e na súa identidade.
  • A Fundación Cetmar presentou o balance dos seus 24 anos de actividade, resaltando a súa contribución á ciencia mariña, á economía azul e á proxección internacional da comunidade.
Rosa Chapela no Parlamento de Galicia | Fotos: Ana Varela

A directora do Centro Tecnolóxico do Mar-Fundación Cetmar, Rosa Chapela, compareceu hoxe na Comisión 8ª do Parlamento de Galicia para presentar a traxectoria e os retos de futuro da entidade, que está a piques de cumprir 25 anos de actividade.

Na súa intervención, Chapela subliñou o papel estratéxico de Cetmar no ecosistema da ciencia e da innovación mariña, e apelou aos grupos parlamentarios a manter un compromiso que garanta que Cetmar poida seguir sendo unha ferramenta útil para o sector e para a sociedade. A responsable do centro, dependente da Consellería do Mar, afirmou que “Investir en Cetmar é investir no futuro do mar de Galicia; é investir en emprego, en sostibilidade, en ciencia útil e aplicada”.

Cetmar naceu en 2001 por iniciativa da Xunta e o Ministerio de Ciencia e Innovación como fundación pública de interese galego. Con sede en Vigo, pero cunha clara proxección internacional, a súa misión é conectar universidades, centros de investigación, sector pesqueiro e marisqueiro, empresas, administracións e sociedade. Cetmar é unha plataforma de cooperación que ofrece, a través da investigación científica, solucións prácticas para os problemas do mar e da súa xente.

Na actualidade, o centro conta cun equipo de 54 profesionais cunha ampla diversidade de perfís, que reflicten o carácter interdisciplinar do centro. Entre eles atópanse biólogas mariñas, enxeñeiros de distintas ramas, economistas, xuristas, químicas, antropólogos, politólogos e especialistas en formación e transferencia de coñecemento. Esta combinación de capacidades permite traballar de forma integrada en proxectos complexos, que van dende a investigación aplicada ata a cooperación internacional, sempre cun enfoque práctico e orientado ás necesidades do sector e da sociedade galega.

Dúas décadas de investigación e acción

Ao longo de máis de dúas décadas, Cetmar participou activamente en proxectos locais, europeos e internacionais e contribuíu ao fortalecemento da posición galega na economía azul. Os resultados avalan esta traxectoria: 939 socios en 61 países, cooperación en 31 estados, 122 accións en execución cun 61,5% de éxito, 11,1 millóns de euros mobilizados con 31 financiadores e máis de 2.000 alumnos formados no centro de formación A Aixola desde 2004.

A súa actividade abrangue sete áreas especializadas: Control e xestión de recursos mariños, Tecnoloxía dos produtos pesqueiros, Unidade de tecnoloxías mariñas, promoción e transferencia de tecnoloxía, Socioeconomía da pesca, Cooperación internacional e Formación.

Exemplos dalgúns dos proxectos que ten actualmente en marcha son o control das poboacións de ostra rizada e a análise da semente de mexillón, os proxectos fronte ao lixo mariño e contaminantes emerxentes, a implementación de sistemas de observación en colaboración con Portugal, os estudos de impacto económico da pesca e da acuicultura, a formación de máis de dous milleiros de profesionais ou a cooperación con países africanos a través da FAO. Chapela fixo especial fincapé en dous dos proxectos en activo: a formación de profesionais do mar a través do centro de formación A Aixola e a coordinación xeral do proxecto Ciencias Mariñas de Galicia, enmarcado dentro dun proxecto nacional e cun enfoque global e ambicioso do benestar no medio mariño.

Cetmar forma parte tamén de redes e grupos internacionais de referencia, como o Technical Expert Group for MSP (DGMARE), o European Marine Board, PtPROTECMA, NOR-WATER, FAMENET, o RCG Secretariat e ECON ICES, que reforzan a presenza de Galicia na gobernanza mariña a nivel europeo e mundial.

Set 01
0

Batea Sentinela

By | Novidades | No Comments

A Xunta reforza a investigación sobre cultivo de mexillón co proxecto BATEAS

  • A Consellería do Mar, a través do Centro Tecnolóxico do Mar-Fundación Cetmar, desenvolve esta iniciativa que busca analizar os cambios na produción de mexillón e ofrecer ferramentas útiles ao sector 

A iniciativa BATEAS forma parte das actuacións impulsadas pola Consellería do Mar para mellorar a base de coñecemento sobre a evolución do cultivo de mexillón nas rías galegas. O proxecto ten como obxectivo principal comprender mellor as condicións ambientais que inflúen na produtividade das bateas, achegando respostas aos desafíos detectados polo sector nos últimos anos; así como establecer unha canle de comunicación entre bateeiros e administración.

O proxecto está liderado pola  Consellería do Mar e cofinanciado pola Unión Europea a través do Fondo Europeo Marítimo, de Pesca, e de Acuicultura (Fempa). Compleméntase con outras iniciativas en marcha, como o proxecto APROMEX, liderado polo Centro de Investigacións Mariñas de Galicia (CIMA), centrado na avaliación da dispoñibilidade de mexilla, e Capacitamex, orientado á transferencia de coñecemento mediante obradoiros cos produtores, nos que tamén participa activamente o Cetmar.

Entre os logros alcanzados pola iniciativa BATEAS destaca a implantación dun sistema de recollida sistemática de información ambiental a través dunha batea na Ría de Arousa equipada con sensores, que funciona como “batea sentinela”. O desenvolvemento tecnolóxico e técnico realízase desde o Centro Tecnolóxico do Mar-Fundación Cetmar en colaboración cos propietarios da batea, que participan no deseño da solución. Nela instaláronse equipos de monitorización que permiten realizar un seguimento en tempo real de parámetros como a temperatura e a salinidade da auga a distintas profundidades, así como datos meteorolóxicos  e a variación de peso das cordas de mexillón. Esta información compleméntase con outros datos que se recuperan periodicamente durante as visitas de mantemento, como datos de turbidez ou fluorescencia.

A monitorización continua desta infraestrutura permite realizar un seguimento detallado da evolución das condicións ambientais en paralelo ao crecemento do mexillón nas cordas.

Estes datos poden consultarse de forma inmediata a través do portal web de recursos do proxecto APROMEX.

Outro dos piares do traballo é a creación dunha canle de comunicación bidireccional que facilite o intercambio de información entre o sector mexilloeiro e a administración. A través da rede de contactos xerada polos obradoiros Capacitamex, Cetmar mantén un diálogo constante co sector, recollendo información de primeira man sobre o estado dos cultivos e transmitindo á administración as necesidades e prioridades dos produtores. Deste xeito, a Consellería do Mar promove unha xestión máis áxil, eficiente e baseada en datos obxectivos, contribuíndo á sustentabilidade do sector mexilloeiro e á consolidación de Galicia como referente na produción de mexillón.

Ago 25
0

Cooperación Internacional

By | Novidades | No Comments

Cetmar impulsa en Perú o proxecto MARdePiura para fortalecer a economía azul e afrontar o cambio climático

  • Financiada pola Xunta de Galicia a través de Cooperación Galega, Mar de Piura aposta pola innovación acuícola, a sustentabilidade da pesca artesanal e o liderado das mulleres na economía azul.

O Centro Tecnolóxico do Mar-Fundación CETMAR, dependente da Consellería do Mar da Xunta de Galicia, vén de firmar un novo convenio de colaboración ca Consellería de Presidencia, Xustiza e Deportes para a implementacion do proxecto MARdePiura (Mulleres, Acuicultura e Reforzo Institucional para o Desenvolvemento Sostible da economía azul na Rexión de Piura), co obxectivo de contribuír á adaptación ao cambio climático da pesca artesanal e da acuicultura mediante unha estratexia centrada na diversificación e a sustentabilidade.

Financiado pola Xunta de Galicia a través de Cooperación Galega e co apoio do Ministerio da Produción (PRODUCE) peruano —a través da Dirección Xeral de Pesca Artesanal (DGPA) e de FONDEPES—, o proxecto dará continuidade ao traballo desenvolvido nos últimos anos na Baía de Sechura, no noroeste de Perú, con iniciativas como Acuipesca, VerTyCe ou Aquavalora.

Nesta nova etapa, CETMAR traballará estreitamente coas Organizacións Sociais de Pescadores Artesanais (OSPAs) dedicadas ao cultivo da cuncha de abanico (Argopecten Purpuratus). O obxectivo é mellorar a sustentabilidade da cadea produtiva mediante a incorporación de sistemas de aprovisionamento de semente de laboratorio e o reforzo dos protocolos de boas prácticas. Esta liña de acción permitirá incrementar a eficiencia e garantir unha maior resiliencia da actividade fronte aos efectos do cambio climático, asegurando a conservación do recurso.

En paralelo, o proxecto continuará co acompañamento aos emprendementos liderados por mulleres en Sechura, dedicados á comercialización de produtos pesqueiros artesanais. A través da impartición de accións formativas e da elaboración de informes de prospección de mercados, será posible mellorar os estándares de calidade dos produtos ofrecidos e, ao mesmo tempo, favorecer o seu posicionamento en novos mercados.Desta maneira, preténdese mellorar os ingresos destas mulleres e reforzar o seu papel na economía azul local.

Finalmente, o proxecto tamén porá o acento no reforzo das capacidades técnicas das institucións públicas vinculadas tanto á acuicultura como ao turismo mariñeiro-pesqueiro. A través de accións formativas e mesas de coordinación interinstitucional, promoveranse medidas que favorezan a sustentabilidade do sistema produtivo acuícola e a creación de iniciativas de turismo vivencial sostible na rexión de Piura. Este compoñente aspira a diversificar a economía local e a xerar alternativas de desenvolvemento complementarias á pesca artesanal.

Con un orzamento de 106.848,77 euros, o proxecto busca incrementar a sustentabilidade da cadea de valor pesqueira e acuícola, xerar novas oportunidades de negocio e fortalecer a gobernanza institucional para afrontar os retos do cambio climático.

Cooperación Galicia–Perú

O proxecto MARdePiura reforza os estreitos vencellos establecidos entre Galicia e Perú, que contan cunha traxectoria de colaboración de máis de 20 anos. Desde o Plan Director 2006-2009, Perú foi considerado país estratéxico para a Cooperación Galega, unha relación que se mantén no vixente V Plan Director 2023–2026.

En 2004, a Xunta de Galicia e o Ministerio da Produción de Perú asinaron un Memorando de Entendemento sobre Cooperación Pesqueira e Acuícola, renovado en 2014 e que continúa a ser o marco de colaboración que posibilita proxectos como MARdePiura.

Ago 08
0

Obradoiros CAPACITAMEX

By | Novidades | No Comments

Máis de 100 produtores participan nos primeiros obradoiros de Capacitamex sobre o ciclo de vida do mexillón en Galicia

  • Esta acción da Consellería do Mar, coordinada polo Centro Tecnolóxico do Mar, levou a cabo cinco obradoiros en diversas localidades onde abordouse os factores ambientais que inflúen na reprodución deste bivalvo
  • Técnicos investigadores do Centro de Investigacións Mariñas (CIMA), de Vilanova de Arousa, presentaron os resultados do seguimento da abundancia de mexilla no intermareal da comunidade
  • Tamén amosaron os dous visores dispoñibles na web de Apromex, un que identifica os puntos de mostraxe e outro que facilita a información da abundancia de larvas elaborado polo Intecmar

O sector mexillón de Galicia e a comunidade científica reúnense nos obradoiros de Capacitamex para compartir coñecementos. Esta iniciativa da Consellería do Mar, cofinanciada polo Fondo Europeo Marítimo de Pesca e Acuicultura (Fempa), está a poñer en valor a importancia do coñecemento sobre o ciclo do mexillón e os factores ambientais que inflúen na súa reprodución. A actividade está a ser coordinada polo Centro Tecnolóxico do Mar (CETMAR), que informa ás Asociacións de Produtores de Mexillón de Galicia das liñas desta iniciativa invitándoas a colaborar na organización dos obradoiros.

Realizáronse ata agora 5 obradoiros en diversas localidades, participando Amegrove, Socomgal e as once delegacións de Opmega, cunha boa acollida e participación de socios e socias de todas as rías baixas. Estes obradoiros foron concibidos como momentos de encontro entre expertos investigadores e o sector produtor de mexillón, participando máis de 100 produtores, que amosaron o seu interese por coñecer os resultados dos estudos relacionados coas primeiras fase do ciclo do mexillón, dende abundancia de larvas á dispoñibilidade de cría de mexillón (mexilla).

Deste xeito, técnicos investigadores do Centro de Investigacións Mariñas (CIMA), de Vilanova de Arousa, presentaron os resultados do seguimento da abundancia de mexilla no intermareal de Galicia. Trátase de series de datos de varios anos, obtidas mediante mostraxes que se están a facer periodicamente, e que se retomarán previamente á campaña de recollida de mexilla que comeza en decembro. Debateuse sobre a importancia de obter series de datos longas, para poder avanzar no coñecemento do comportamento deste recurso, e chegar a estimar a súa abundancia no litoral.

Pola súa banda, investigadoras do CINBIO da U-Vigo explicaron o sistema de análise de densidade larvaria de bivalvos nas rías galegas: dende a recollida de mostras semanais, así como o novidoso sistema de marcaxe con anticorpos para identificar e contar as larvas de mexillón nesas mostras.

Visores web

Para acceder a esta información, técnicos da Unidade Tecnolóxica do Mar (Utmar-Cetmar) amosaron dous novos visores web. O primeiro identifica os puntos de mostraxe, e informa da abundancia da cobertura de mexilla en rocha, caracterizando o seu tipo e dando acceso a imaxes das mostraxes. O segundo visor facilita o acceso á información de abundancia de larvas que se viña publicando no Intecmar en formato de informes semanais. Ambos os dous visores están dispoñibles na sección de recursos da páxina web apromex.gal.

Nos obradoiros tamén se expuxo, por parte de investigadores do Instituto de Investigacións Mariñas (IIM-CSIC) de Vigo, a relación entre afloramento, produtividade das rías e a dispoñibilidade de mexilla. Amosando como, grazas aos datos de recollida de mexilla cedidos por diversas asociacións, foi posible realizar estudos científicos que os relacionan coas variables medioambientais, e que poderán facilitar o deseño de ferramentas predictivas. Por último, e afondando na importancia de dispoñer de datos robustos e fiables, presentouse a aplicación móbil para a declaración de obtención de cría de mexillón (MOVTIC), tanto para recollida no medio natural, como en cordas colectoras.

Próximos obradoiros

Estas xornadas concluíron cun momento de debate informal, onde os investigadores e técnicos puideron recoller observacións e comentarios directamente dos asistentes. As conversas están a enriquecer as liñas de investigación, pero tamén permiten plantexar melloras nas ferramentas amosadas, co fin de facilitar o seu uso por parte do sector, e garantir unha maior calidade da información recollida. Igualmente permitiron establecer novos contactos entre os participantes para iniciar futuras colaboracións.

Os próximos obradoiros comezarán a programarse en setembro, co fin de continuar facilitando o acceso ás ferramentas de xestión da mexilla durante a próxima campaña de recollida deste recurso.

Ago 08
0

Galicia e a investigación mariña

By | Novidades | No Comments

Galicia lidera a investigación mariña con novos avances en ciencias do mar e economía azul

  • A Xunta analiza cos responsables do Programa de Ciencias Mariñas os avances e resultados acadados en Galicia
  • Observación mariña, acuicultura sostible e transferencia de coñecemento: pilares estratéxicos para o futuro do litoral galego
  • Resultados clave e ferramentas innovadoras para a xestión sostible, a resiliencia e a adaptación ao cambio climático

O equipo responsable da coordinación do Programa de Ciencias Mariñas de Galicia reuniuse este martes na sede da Consellería do Mar coa conselleira, Marta Villaverde, para trasladarlle de primeira man os principais resultados a acadar e o impacto que as accións desenvolvidas terán tanto nos diferentes sectores vinculados ao Mar, como no reforzo do papel de Galicia como territorio líder no ámbito da investigación mariña a nivel estatal e europeo.

Entre os avances máis destacados presentados figuran o desenvolvemento dunha estratexias de observación e monitorización oceánica, apoiada, entre outras, en ferramentas de mapeo da información mariña como FARO e a Plataforma Big Data, que integra e procesa grandes volumes de datos con control de calidade e acceso unificado. Estes recursos consolidan o camiño cara a unha gobernanza baseada en datos e reforzan a sustentabilidade do litoral galego.

No marco desta estratexia, Galicia conta agora con novas ferramentas para optimizar a xestión do medio mariño e dos seus recursos, mellorar a resposta fronte a ameazas ambientais e anticiparse aos impactos do cambio climático. Entre elas destacan a plataforma integrada para a obtención automatizada de datos bioxeoquímicos instalada nos Duques de Alba da ponte de Rande na ría de Vigo, que complementa a rede de estacións oceano-meteorolóxicas do Observatorio Costeiro da Xunta de Galicia; os sistemas de detección de riscos e episodios de contaminación; as ferramentas para o seguimento da trazabilidade, calidade e seguridade dos produtos mariños; os modelos predictivos; os sistemas de alerta temperá; e os simuladores multiescala que sentan as bases do xemelo dixital mariño de Galicia.

No ámbito da acuicultura sostible, o Programa avanzou na creación de ferramentas xenómicas para mellorar a resistencia a enfermidades e a xestión de toxinas en especies como mexillón, ameixa e ostra, mediante chips multiespecie, protocolos de selección e software de análise xenética xa aplicables en criadeiros comerciais, así mesmo optimizouse a criopreservación e o cultivo larvario. Tamén se incorporaron técnicas moleculares avanzadas para a detección e seguimento de larvas no medio natural, favorecendo unha xestión máis eficiente dos recursos marisqueiros. No eido da acuicultura multitrófica (IMTA), valídanse sistemas offshore e de recirculación (RAS) baseados no cultivo integrado de peixes, macroalgas e bacterias beneficiosas, optimizando o uso de nutrientes e reforzando a resiliencia produtiva.

O Programa incorpora o ámbito das ciencias sociais para mellorar a comunicación, a transferencia de resultados e a avaliación do impacto socioeconómico das investigacións. Neste eido, destaca a construción do modelo Ocean Health Index (OHI), que permite identificar vulnerabilidades e conflitos de uso, así como a realización dunha análise Input-Output e dunha Matriz de Contabilidade Social, ferramentas que facilitan avaliar a interdependencia económica da pesca e integrar de maneira conxunta os efectos socioeconómicos e ambientais. No eido da transferencias na reunión presentáronse as conclusións da análise transversal das unidades de coñecemento do Programa potencialmente transferibles, que suman un total de 184, agrupadas nun catálogo de resultados —entre os que se inclúen informes, software, ferramentas, patentes e outros—, e que constitúen achegas clave do Programa para contribuír á construción dunha economía azul innovadora, resiliente e baseada no coñecemento.

Na xuntanza trasladouse á conselleira a invitación ao evento “Dos Avances ao impacto: II Encontro cos Sectores do Mar”, que terá lugar o 24 de outubro de 2025, dando continuidade ao primeiro encontro celebrado o 13 de decembro de 2024, ao que asistiron 239 persoas, das cales un 33 % pertencían a entidades externas ao Programa.

O encontro pechouse comunicando á conselleira que a reunión final a nivel estatal celebrarase os días 7, 8 e 9 de outubro en San Pedro de Pinatar (Murcia). Este encontro ofreceralle ao Programa de Ciencias Mariñas unha nova oportunidade para amosar a súa coordinación activa coas sete comunidades autónomas que integran o Plan Complementario ThinkInAzul, pechando o ciclo anual de seguimento e planificación conxunta tras un ano de intensa actividade en reunións periódicas e nos tres grupos de traballo creados en 2024.

Máis sobre o Programa de Ciencias Mariñas

O Programa de Ciencias Mariñas ten como finalidade mellorar a resiliencia e a xestión sostible dos ecosistemas e recursos mariños galegos, especialmente ante o cambio climático; impulsar a sustentabilidade e a innovación no sector pesqueiro e acuícola; e potenciar a transferencia de coñecemento ao tecido socioeconómico vinculado ao mar.

Este conta cun orzamento total de dez millóns de euros, dos que seis proceden do Plan de Recuperación, Transformación e Resiliencia a través dos fondos Next Generation do Estado e os outros catro millóns son achegados pola Xunta de Galicia mediante o Fondo Europeo Marítimo e de Pesca (FEMP) e o novo Fondo Europeo Marítimo, de Pesca e de Acuicultura (FEMPA). A súa rede científica está formada por preto de catrocentos investigadores que integran as tres universidades galegas —A Coruña, Santiago de Compostela e Vigo—, catro centros dependentes do CSIC e seis centros da comunidade, entre os que se atopan o Centro de Supercomputación de Galicia (CESGA), o Centro Tecnolóxico do Mar-Fundación Cetmar, o Centro de Investigacións Mariñas (CIMA), o Instituto Galego de Formación en Acuicultura (Igafa), o Instituto Tecnolóxico para o Control do Medio Mariño de Galicia (Intecmar) e MeteoGalicia.

Xuñ 30
0

Reunión do padroado

By | Novidades | No Comments

CETMAR pecha o primeiro semestre do ano con 49 proxectos en marcha e consolida o seu papel como centro de referencia na integración da I+D+i do mar en Galicia

O Centro Tecnolóxico do Mar-Fundación CETMAR clausura o primeiro semestre de 2025 con 49 proxectos e servizos activos en áreas clave como a gobernanza mariña, a xestión sustentable dos recursos, a observación oceánica, a formación e a cooperación internacional.

Así se puxo de manifesto esta semana durante a reunión ordinaria do Padroado da Fundación CETMAR, celebrada na sede da institución en Vigo e presidida pola conselleira do Mar, Marta Villaverde, en calidade de vicepresidenta do órgano. Durante a sesión, aprobáronse as contas do exercicio 2024 e presentouse o orzamento previsto para o resto de 2025, un orzamento baseado nos proxectos, encomendas e servizos que a Fundación desenvolve da subvención da Consellería do Mar. Para o ano 2025 a suma de todos estes proxectos e subvencións chega aos 4,5 millóns de euros.

A directora-xerente da Fundación, Rosa Chapela, destacou o traballo realizado polo equipo técnico da institución na captación de proxectos e servizos que permiten manter a actividade e garantir a sustentabilidade do centro. Subliñoutamén o papel estratéxico de CETMAR como interface entre ciencia, administración e sector produtivo, contribuíndo á toma de decisións públicas e aodesenvolvemento económico e social ligado ao mar.

CETMAR, que depende da Consellería do Mar, participa maioritariamente en proxectos de carácter internacional, moitos deles enmarcados na economía azul e no desenvolvementosostible do medio mariño. Os ámbitos de traballoinclúen a loita contra a contaminación mariña, a formación de profesionais, a transferencia de coñecemento, o apoio á cooperación aodesenvolvemento e a innovación tecnolóxica.

Durante a reunión, tamén se informouaoPadroado das novas propostas presentadas a diferentes convocatorias nas últimas semanas, das que tres están pendentes de resolución e permitirán ampliar a carteira de actividades da Fundación ao longo do ano. A actividadedesenvolvida no primeiro semestre reforza o papel de CETMAR como peza clave naEstratexia Galega de Economía Azul, actuando como motor de innovación, apoio técnico e dinamización do ecosistema mariño-industrial en Galicia.

Xuñ 04
0

Contaminación mariña e terrestre

By | Novidades | No Comments

O proxecto MANIFESTS GENIUS entra na recta final cunha reunión de coordinación e un obradoiro sobre a xestión de incidentes de contaminación mariña e terrestre

O Centro Tecnolóxico do Mar-Fundación CETMAR acolleu o 4 de xuño un obradoiro sobre avaliación de riscos de gases e substancias volátiles e xestión integrada de incidentes de contaminación mariña e terrestre. Este obradoiro celebrouse no marco do proxecto MANIFESTS GENIUS, financiado pola DG-ECHO, no que participa a institución galega xunto con outros seis centros de investigación e organizacións europeas.

O evento, organizado en colaboración coa Plataforma Tecnolóxica para a Protección da Costa e o Medio Mariño (PROTECMA), coordinado por CETMAR e que reuniu a numerosos potenciais usuarios finais dos resultados do proxecto (autoridades responsables da resposta á contaminación accidental, gardacostas, portos, provedores de tecnoloxía, etc.), contou coa presenza de expertos e profesionais do sector marítimo.

Ao longo das sesións, os relatores compartiron os seus coñecementos e experiencias cos asistentes, que puideron seguir o evento tanto en persoa como en liña. Tras unha presentación introdutoria da EMSA sobre os desafíos asociados aos combustibles alternativos, a primeira parte do día centrouse en “Do coñecemento químico á avaliación de riscos”, mentres que a segunda abordou “Riscos e respostas para a protección da saúde pública”.

Durante esta segunda sesión, dedicada á resposta operativa a episodios de contaminación, CETMAR e INTECMAR presentaron as ferramentas que foron desenvolvidas e actualizadas para este fin en proxectos anteriores, como MARINER ou MANIFESTS, e que se están a refinar no marco de MANIFESTS GENIUS.

O obradoiro, precedido o día anterior por unha reunión de coordinación do consorcio do proxecto, concluíu a primeira hora da tarde cunha sesión de formación final á que asistiron CETMAR, INTECMAR, IMT —tamén socio deste proxecto— e o Centro de Documentación, Investigación e Experimentación sobre Contaminacións Accidentais da Auga (CEDRE) de Francia, que coordina o proxecto.

Baseándose nos resultados do proxecto MANIFESTS, que se levou a cabo entre 2021 e 2023, MANIFESTS GENIUS busca fortalecer a capacidade de preparación e resposta para a xestión integrada da contaminación accidental. O obxectivo principal é desenvolver coñecementos e ferramentas accesibles aos usuarios finais para facilitar a súa preparación e resposta á liberación de substancias nocivas e potencialmente perigosas (SNPP), incluídos combustibles alternativos como o amoníaco, o metanol e o gas natural licuado (GNL), que, en caso de accidente, poderían formar nubes de gas tóxico con risco de explosión e/ou deriva cara á costa e afectar ás comunidades locais.

Ademais do seu papel na organización do evento, PROTECMA contribuirá activamente á difusión e capitalización do coñecemento e as ferramentas desenvolvidas no marco do proxecto, facilitando a súa transferencia a unha ampla gama de usuarios finais.

Xunto ao CEDRE, CETMAR e INTECMAR, participan nesta iniciativa europea o Instituto Superior Técnico (IST), Public Health England (PHE), o Institut Royal des Sciences Naturelles de Belgique e o Institut Mines-Télécom. O consorcio rematará o seu traballo en decembro de 2025 despois de dous anos de traballo en colaboración.

Xuñ 03
0

#UnMarDeFalas

By | Novidades | No Comments

CETMAR celebra o Día Mundial dos Océanos cunha campaña participativa de recompilación de palabras relacionadas co mar 

Co gallo da celebración do Día Internacional dos Océanos, que se conmemora o vindeiro 8 de xuño, o Centro Tecnolóxico do Mar-Fundación CETMAR lanza unha campaña participativa baixo o título de “Un Mar de Falas”. O seu obxectivo é afundir no imaxinario colectivo a diversidade de voces e palabras relativas ao mar e compilar todas aquelas relacionadas con esta temática. 

A campaña, que dará comenzo hoxe nas diferentes contas de CETMAR en redes sociais, artéllase a través dun hashtag único #UnMarDeFalas. Calquera lingua é benvida. 

Como participar?  

  1. Escolle unha palabra: por exemplo, “redeira”, “maraxe”, “batea”…  
  1. Comparte o seu contexto: unha anécdota, un recordo familiar asociado, un verso ou o oficio que a describa. 
  1. Publique no seu perfil de redes sociais co hashtag #UnMarDeFalas.  

Asemade, cada aportación formará parte dunha gran onda con todas as palabras recollidas: un mural colectivo en formato dixital e físico que será testemuñao da memoria viva mariña.  

Esta iniciativa, coa que CETMAR pretende conectar directamente coa meta do ODS 14 de “Conservar e utilizar de forma sostible os océanos, os mares e os recursos mariños”, responde así á vontade de fomentar a participación pública e a concienciación ambiental mediante un achegamento simbólico ao mar. 

Ao convidar á cidadanía a reter e compartir vocabulario mariño, “Un Mar de Falas” reivindica o mar como un ben común, situado no corazón da cultura e da identidade local, e abre portas á co‐responsabilidade na súa conservación.  

Coa mirada posta no futuro, CETMAR agarda converter esta iniciativa nunha cita anual que vaia engadindo novas linguas, novas xentes e novas palabras. 

Desde xa agradecemos a participación.