Monthly Archives

Setembro 2025

Aquaculture Europe

By | Novidades | No Comments

A directora de Cetmar participa en Aquaculture Europe 2025, o maior congreso europeo de acuicultura

  • A directora de CETMAR, Rosa Chapela, participa esta semana en Aquaculture Europe 2025, en Valencia. Intervirá na mesa redonda “Attracting new talents in aquaculture” e modera unha sesión sobre economía.
Rosa Chapela na intervención do mércores 24

A directora do Centro Tecnolóxico do Mar CETMAR, Rosa Chapela, participa esta semana en Aquaculture Europe 2025, un evento que se celebra no Palacio de Congresos de Valencia ata o xoves 25 de setembro e que reúne a profesionais da acuicultura de máis de 70 países.

Baixo o lema “Aquaculture for Everyone”, o congreso aborda cuestións clave como a sustentabilidade ambiental, a rexeneración dos sectores primarios e o desenvolvemento do capital humano. Un dos seus obxectivos é reforzar o papel da acuicultura como elemento estratéxico na seguridade alimentaria global.  Trátase do maior evento celebrado nunca no Palacio de Congresos de Valencia e combina sesións científicas, foros sectoriais, obradoiros de innovación e actividades específicas para estudantes,

Rosa Chapela intervirá o mércores 24 de setembro na mesa redonda “Attracting new talents in aquaculture”, xunto a representantes de centros de investigación, asociacións e empresas líderes do sector. O debate centrarase nos desafíos da industria relacionados coa atracción e retención de talento, a remuda xeracional e o avance en materia de igualdade de xénero, analizando como a diversidade e a inclusión poden impulsar a innovación e a resiliencia do sector.

O xoves 25, Chapela actuará como moderadora na sesión Market & Value Chain Economics, xunto ao profesor noruegués Ragnar Tveterås. Trátase dunha das poucas sesións do congreso que aborda especificamente a dimensión económica e de mercados dos produtos da acuicultura, un ámbito clave para garantir a viabilidade do sector.

A organización convidou á directora do CETMAR a coordinar esta sesión con antelación, apoiando na procura de contribucións e presentacións orais que permitisen dar forma a este espazo de debate. O programa inclúe intervencións sobre temas tan relevantes como o marco regulador da acuicultura na UE, as tendencias na cadea de valor da acuicultura e a súa competitividade e o papel da economía azul como motor de novas oportunidades de negocio en acuicultura.

Con esta dobre participación no congreso Rosa Chapela reforza a visibilidade da acuicultura galega nun dos foros internacionais máis relevantes para o futuro da acuicultura.

Programa de Ciencias Mariñas de Galicia

By | Novidades | No Comments

Galicia define a súa Estratexia de Observación Mariña para un uso máis eficiente e sostible dos recursos

O Programa de Ciencias Mariñas de Galicia, está a deseñar a Estratexia de Observación e Monitorización do medio mariño de Galicia, un plan que permitirá aproveitar mellor os recursos xa existentes, cubrir necesidades detectadas e anticiparse aos desafíos ambientais, sociais e económicos que afectan ao noso mar.

O obxectivo é contar cun sistema de observación máis eficiente, coordinado e sostible, que sexa útil tanto para a comunidade científica como para sectores produtivos, administracións, entidades de conservación ou mesmo o turismo e a divulgación. A Estratexia recollerá propostas que melloren a eficiencia, a capacidade de resposta, a gobernanza e a comunicación dos sistemas de monitorización do medio mariño, e estará rematada a finais de 2025.

O seu deseño baséase nun amplo proceso colaborativo iniciado hai tres anos. En anteriores encontros consultáronse expertos en observación oceanográfica, biolóxica e socioeconómica e doutras áreas para identificar necesidades e definir prioridades de actuación. O Programa De Ciencias Mariñas de Galicia conta con web propia na que se poden ir consultando os avances.

Neste contexto, o Centro Tecnolóxico do Mar CETMAR acolleu o terceiro obradoiro participativo. Nel participaron 33 representantes de entidades e sectores moi diversos, entre eles MeteoGalicia, a Subdirección Xeral de Investigación e Apoio Científico-Técnico da Consellería do Mar, o INEGA, GALP, o Instituto de Investigacións Mariñas (IIM-CSIC), o Instituto Español de Oceanografía (IEO-CSIC), a Universidade da Coruña, a Universidade de Vigo, CIMA, IGAFA, as Autoridades Portuarias da Coruña e Vigo, confrarías de Pontevedra e Cambados, a Federación Galega de Confrarías, CEMMA, BDRI, INTECMAR e CETMAR. A diversidade de perfís implicados garante que a futura Estratexia sexa unha ferramenta útil e realista, que responda ás necesidades de todos os axentes vinculados ao mar en Galicia.

TransformAr

By | Novidades | No Comments

O proxecto europeo TransformAr celebra o seu evento final en Bruxelas coa participación galega de CETMAR e da Consellería do Mar

  • O proxecto europeo TransformAr chega á súa conclusión tras catro anos de traballo orientado ao desenvolvemento de solucións de resiliencia fronte ao cambio climático en rexións e cidades europeas. Entre os seus principais resultados destaca a coordinación, por parte do CETMAR, dun demostrador en Galicia centrado na adaptación do sector produtor de bivalvos aos efectos do cambio climático.

O evento final do proxecto celebrouse o pasado 11 de setembro en Bruxelas, no espazo Jardin Hospice, e reuniu representantes da Comisión Europea, gobernos rexionais, centros de investigación e axentes de distintos sectores.

Durante o encontro Manuel García Tasende, xefe de Servizo de Innovación Tecnolóxica da Acuicultura da Consellería do Mar da Xunta de Galicia, participou presentando o interese da Dirección Xeral nos resultados acadados polo demostrador galego. Na súa intervención, destacou tamén as propostas de accións de resiliencia identificadas para impulsar a adaptación do sector mexilloeiro, algunhas das cales continúan a desenvolverse a través de proxectos como:

O evento puxo de relevo a necesidade de reforzar a resiliencia das rexións europeas fronte ao cambio climático, máis alá do concepto clásico de “adaptación”. Neste sentido, subliñouse o papel das organizacións de interface, como CETMAR, que facilitan o diálogo entre administracións rexionais, investigadores, industria e sociedade civil para deseñar e implementar propostas innovadoras e sostibles.

TransformAr supuxo un paso adiante na procura de solucións innovadoras e transferibles que poidan aplicarse en diferentes territorios europeos para afrontar os retos que presenta o cambio climático.

Galicia recibe a una delegación institucional de Honduras

By | Novidades | No Comments

Galicia recibe a una delegación institucional de Honduras para intercambiar experiencias no sector marisqueiro

  • A visita forma parte da asistencia técnica que CETMAR presta no país americano para reforzar competencias no sector marisqueiro.

Santiago de Compostela, 8 de setembro de 2025 – O Centro Tecnolóxico do Mar (CETMAR) recibe entre o 8 e o 12 de setembro unha delegación institucional de Honduras, no marco da asistencia técnica que o centro presta a Enxeñeiros Sen Fronteiras Galicia para o fortalecemento das capacidades das institucións con competencias no sector marisqueiro no Golfo de Fonseca. Honduras é considerado un país estratéxico para a Cooperación Galega pola súa ligazón histórica e pola tradicional presenza e labor desenvolto polos axentes galegos de cooperación neste Estado.

A delegación hondureña está composta por seis persoas con experiencia en programas de desenvolvemento e xestión de recursos acuáticos. Representantes da Universidade Nacional Autónoma de Honduras (UNAH-Choluteca), o Comité para a Defensa e Desenvolvemento da Flora e Fauna do Golfo de Fonseca (CODDEFFAGOLF) e a Dirección Xeral de Pesca de Honduras (DIGEPESCA)

Durante a súa estadía en Galicia os participantes manterán reunións e visitas técnicas con expertos e entidades do sector pesqueiro e marisqueiro.  Serán recibidos na Consellería do Mar da Xunta de Galicia, onde coñecerán a experiencia galega na ordenación e control da pesca e o marisqueo, e na Subdirección Xeral de Cooperación Exterior. A través desta visita técnica de intercambio preténdese trasladar a experiencia acumulada en Galicia para a regulación, organización e profesionalización do sector marisqueiro e, ademais, intercambiar experiencias e información sobre cuestións actuais que están a afectar ao marisqueo no Golfo de Fonseca, como é o caso de eventos de alta mortalidade de moluscos, do mesmo xeito que acontece aquí en Galicia.

O programa complétase con visitas a lonxas, cofradías e empresas comercializadoras de peixe e marisco. O obxectivo é coñecer de primeira man a actividade diaria no sector, así como experiencias na promoción do turismo mariñeiro e coñecer os sistemas de trazabilidade e etiquetado dos produtos. CETMAR acompañará á delegación en todas as actividades e facilitará o intercambio coas entidades galegas participantes.

Visita á plaza de abastos de Bueu

Ademais das visitas, a axenda inclúe varias sesións de traballo. A primeira é un intercambio de experiencias sobre a mortalidade de moluscos en Galicia y Honduras, un encontro para a valoración dunha posible colaboración entre universidades galegas e hondureñas, orientada a reforzar a formación e a investigación vinculadas ao sector marisqueiro.

Visita á depuradora Islas Cíes

Tamén está prevista unha reunión de traballo cunha investigadora do Centro Oceanográfico da Coruña na que se valorarán as posibilidades de avaliación de pesquerías pobres en datos e se proporán modelos e técnicas.

Esta visita enmárcase no proxecto “Mellora da sustentabilidade da actividade marisqueira de grupos de mulleres no sur de Honduras, Fase 2”, financiado por Cooperación Galega e liderado por Enxeñeiros sen Fronteiras. O obxectivo do proxecto é mellorar a autoxestión dos grupos para a obtención de ingresos a través da actividade marisqueira, así como fortalecer a gobernanza do sector, de cara a unha mellor sustentabilidade nun sentido amplo.

No marco deste proxecto, o CETMAR colabora tecnicamente para establecer procesos de xeración e xestión do coñecemento para a recuperación e sustentabilidade do recurso marisqueiro no Golfo de Fonseca, así como o fortalecemento das capacidades dos titulares de obrigas (TTOO) con competencias no sector marisqueiro.

Segundo Nacións Unidas, no ano 2025 Honduras ten un Índice de Desenvolvemento Humano de 0,645, o que o sitúa na posición 139 entre 193 países a nivel mundial e como un dos países de menor IDH de América Latina. É por iso que Honduras continúa a ser un dos países prioritarios de actuación no marco do V Plan Director da Cooperación Galega 2023-2026.

Rede Galega Escolas Azuis

By | Novidades | No Comments

Presentación da Rede Galega de Escolas Azuis, impulsada polo proxecto NEREIDA

  • CETMAR apoia a Rede Galega de Escolas Azuis, una iniciativa para formar ás novas xeracións na protección dos ecosistemas acuáticos e no uso do ciencia coñecemento ferramenta para a sustentabilidade e a adaptación ao cambio climático.

O edificio Redeiras da Universidade de Vigo acolleu este xoves, 4 de setembro, o acto de presentación da Rede Galega de Escolas Azuis, unha iniciativa que se está a impulsar a través do proxecto NEREIDA e que conta coa colaboración do CETMAR, tanto no proxecto como na organización do evento.

A Rede Galega de Escolas Azuis está destinada a centros educativos que incorporan a cultura oceánica e acuícola ás súas actividades mediante proxectos vencellados ao mar, ríos e lagos que involucren á comunidade educativa.

A través desta Rede, os centros educativos participantes reciben apoio para desenvolver proxectos azuis, acceder a materiais especializados, participar en programas de formación docente e recibir información de oportunidades de financiamento. O obxectivo é implicar ao alumnado e á comunidade local, fomentando unha aprendizaxe práctica e crítica sobre os ecosistemas acuáticos. Tamén busca sensibilizar sobre o papel fundamental do océano na regulación climática e na biodiversidade.

A xornada de presentación celebrouse ao longo do día de hoxe no Edificio Redeiras da Universidade de Vigo, situado no Berbés. O programa incluiu a presentación institucional da rede, exemplos de boas prácticas en centros xa acreditados, un obradoiro participativo de creación de proxectos e espazos para o diálogo e a posta en común de conclusións. Participaron seis centros educativos da rede e dezasete centros interesados na iniciativa, xuntando unas 40 persoas.

Esta iniciativa intégrase na Network of European Blue Schools (NEBS), impulsada pola Comisión Europea no marco da coalición EU4Ocean e coordinada pola European Marine Science Educators Association (EMSEA). Contribúe así ao cumprimento dos Obxectivos de Desenvolvemento Sostible 4 e 14 (educación de calidade e conservación da vida submarina) e aos obxectivos da Década das Ciencias Oceánicas para o Desenvolvemento Sostible 2021–2030, proclamada pola ONU e liderada pola UNESCO.

O proxecto NEREIDA conta con financiamiento da FECYT, e etá a ser coordinado polo CIM da Universidade de Vigo. Ademáis do CETMAR, colaboran o Instituto de Investigacións Mariñas IIM-CSIC, a Autoridade Portuaria de Vigo, FUNDAMAR, 13 Grados e Northwind.

Comparecencia no Parlamento de Galicia

By | Novidades | No Comments

A Xunta destaca a traxectoria do CETMAR como eixo de innovación e investigación no ámbito marítimo pesqueiro

  • Rosa Chapela destacou que apostar polo Cetmar é investir no futuro do mar de Galicia, na súa xente, na súa economía e na súa identidade.
  • A Fundación Cetmar presentou o balance dos seus 24 anos de actividade, resaltando a súa contribución á ciencia mariña, á economía azul e á proxección internacional da comunidade.
Rosa Chapela no Parlamento de Galicia | Fotos: Ana Varela

A directora do Centro Tecnolóxico do Mar-Fundación Cetmar, Rosa Chapela, compareceu hoxe na Comisión 8ª do Parlamento de Galicia para presentar a traxectoria e os retos de futuro da entidade, que está a piques de cumprir 25 anos de actividade.

Na súa intervención, Chapela subliñou o papel estratéxico de Cetmar no ecosistema da ciencia e da innovación mariña, e apelou aos grupos parlamentarios a manter un compromiso que garanta que Cetmar poida seguir sendo unha ferramenta útil para o sector e para a sociedade. A responsable do centro, dependente da Consellería do Mar, afirmou que “Investir en Cetmar é investir no futuro do mar de Galicia; é investir en emprego, en sostibilidade, en ciencia útil e aplicada”.

Cetmar naceu en 2001 por iniciativa da Xunta e o Ministerio de Ciencia e Innovación como fundación pública de interese galego. Con sede en Vigo, pero cunha clara proxección internacional, a súa misión é conectar universidades, centros de investigación, sector pesqueiro e marisqueiro, empresas, administracións e sociedade. Cetmar é unha plataforma de cooperación que ofrece, a través da investigación científica, solucións prácticas para os problemas do mar e da súa xente.

Na actualidade, o centro conta cun equipo de 54 profesionais cunha ampla diversidade de perfís, que reflicten o carácter interdisciplinar do centro. Entre eles atópanse biólogas mariñas, enxeñeiros de distintas ramas, economistas, xuristas, químicas, antropólogos, politólogos e especialistas en formación e transferencia de coñecemento. Esta combinación de capacidades permite traballar de forma integrada en proxectos complexos, que van dende a investigación aplicada ata a cooperación internacional, sempre cun enfoque práctico e orientado ás necesidades do sector e da sociedade galega.

Dúas décadas de investigación e acción

Ao longo de máis de dúas décadas, Cetmar participou activamente en proxectos locais, europeos e internacionais e contribuíu ao fortalecemento da posición galega na economía azul. Os resultados avalan esta traxectoria: 939 socios en 61 países, cooperación en 31 estados, 122 accións en execución cun 61,5% de éxito, 11,1 millóns de euros mobilizados con 31 financiadores e máis de 2.000 alumnos formados no centro de formación A Aixola desde 2004.

A súa actividade abrangue sete áreas especializadas: Control e xestión de recursos mariños, Tecnoloxía dos produtos pesqueiros, Unidade de tecnoloxías mariñas, promoción e transferencia de tecnoloxía, Socioeconomía da pesca, Cooperación internacional e Formación.

Exemplos dalgúns dos proxectos que ten actualmente en marcha son o control das poboacións de ostra rizada e a análise da semente de mexillón, os proxectos fronte ao lixo mariño e contaminantes emerxentes, a implementación de sistemas de observación en colaboración con Portugal, os estudos de impacto económico da pesca e da acuicultura, a formación de máis de dous milleiros de profesionais ou a cooperación con países africanos a través da FAO. Chapela fixo especial fincapé en dous dos proxectos en activo: a formación de profesionais do mar a través do centro de formación A Aixola e a coordinación xeral do proxecto Ciencias Mariñas de Galicia, enmarcado dentro dun proxecto nacional e cun enfoque global e ambicioso do benestar no medio mariño.

Cetmar forma parte tamén de redes e grupos internacionais de referencia, como o Technical Expert Group for MSP (DGMARE), o European Marine Board, PtPROTECMA, NOR-WATER, FAMENET, o RCG Secretariat e ECON ICES, que reforzan a presenza de Galicia na gobernanza mariña a nivel europeo e mundial.

Batea Sentinela

By | Novidades | No Comments

A Xunta reforza a investigación sobre cultivo de mexillón co proxecto BATEAS

  • A Consellería do Mar, a través do Centro Tecnolóxico do Mar-Fundación Cetmar, desenvolve esta iniciativa que busca analizar os cambios na produción de mexillón e ofrecer ferramentas útiles ao sector 

A iniciativa BATEAS forma parte das actuacións impulsadas pola Consellería do Mar para mellorar a base de coñecemento sobre a evolución do cultivo de mexillón nas rías galegas. O proxecto ten como obxectivo principal comprender mellor as condicións ambientais que inflúen na produtividade das bateas, achegando respostas aos desafíos detectados polo sector nos últimos anos; así como establecer unha canle de comunicación entre bateeiros e administración.

O proxecto está liderado pola  Consellería do Mar e cofinanciado pola Unión Europea a través do Fondo Europeo Marítimo, de Pesca, e de Acuicultura (Fempa). Compleméntase con outras iniciativas en marcha, como o proxecto APROMEX, liderado polo Centro de Investigacións Mariñas de Galicia (CIMA), centrado na avaliación da dispoñibilidade de mexilla, e Capacitamex, orientado á transferencia de coñecemento mediante obradoiros cos produtores, nos que tamén participa activamente o Cetmar.

Entre os logros alcanzados pola iniciativa BATEAS destaca a implantación dun sistema de recollida sistemática de información ambiental a través dunha batea na Ría de Arousa equipada con sensores, que funciona como “batea sentinela”. O desenvolvemento tecnolóxico e técnico realízase desde o Centro Tecnolóxico do Mar-Fundación Cetmar en colaboración cos propietarios da batea, que participan no deseño da solución. Nela instaláronse equipos de monitorización que permiten realizar un seguimento en tempo real de parámetros como a temperatura e a salinidade da auga a distintas profundidades, así como datos meteorolóxicos  e a variación de peso das cordas de mexillón. Esta información compleméntase con outros datos que se recuperan periodicamente durante as visitas de mantemento, como datos de turbidez ou fluorescencia.

A monitorización continua desta infraestrutura permite realizar un seguimento detallado da evolución das condicións ambientais en paralelo ao crecemento do mexillón nas cordas.

Estes datos poden consultarse de forma inmediata a través do portal web de recursos do proxecto APROMEX.

Outro dos piares do traballo é a creación dunha canle de comunicación bidireccional que facilite o intercambio de información entre o sector mexilloeiro e a administración. A través da rede de contactos xerada polos obradoiros Capacitamex, Cetmar mantén un diálogo constante co sector, recollendo información de primeira man sobre o estado dos cultivos e transmitindo á administración as necesidades e prioridades dos produtores. Deste xeito, a Consellería do Mar promove unha xestión máis áxil, eficiente e baseada en datos obxectivos, contribuíndo á sustentabilidade do sector mexilloeiro e á consolidación de Galicia como referente na produción de mexillón.