ciencias do mar

A Xunta destaca a traxectoria do CETMAR como eixo de innovación e investigación no ámbito marítimo pesqueiro

• Rosa Chapela destacou que apostar polo Cetmar é investir no futuro do mar de Galicia, na súa xente, na súa economía e na súa identidade.
• A Fundación Cetmar presentou o balance dos seus 24 anos de actividade, resaltando a súa contribución á ciencia mariña, á economía azul e á proxección internacional da comunidade.

A directora do Centro Tecnolóxico do Mar-Fundación Cetmar, Rosa Chapela, compareceu hoxe na Comisión 8ª do Parlamento de Galicia para presentar a traxectoria e os retos de futuro da entidade, que está a piques de cumprir 25 anos de actividade.

Na súa intervención, Chapela subliñou o papel estratéxico de Cetmar no ecosistema da ciencia e da innovación mariña, e apelou aos grupos parlamentarios a manter un compromiso que garanta que Cetmar poida seguir sendo unha ferramenta útil para o sector e para a sociedade. A responsable do centro, dependente da Consellería do Mar, afirmou que “Investir en Cetmar é investir no futuro do mar de Galicia; é investir en emprego, en sostibilidade, en ciencia útil e aplicada”.

Cetmar naceu en 2001 por iniciativa da Xunta e o Ministerio de Ciencia e Innovación como fundación pública de interese galego. Con sede en Vigo, pero cunha clara proxección internacional, a súa misión é conectar universidades, centros de investigación, sector pesqueiro e marisqueiro, empresas, administracións e sociedade. Cetmar é unha plataforma de cooperación que ofrece, a través da investigación científica, solucións prácticas para os problemas do mar e da súa xente.

Na actualidade, o centro conta cun equipo de 54 profesionais cunha ampla diversidade de perfís, que reflicten o carácter interdisciplinar do centro. Entre eles atópanse biólogas mariñas, enxeñeiros de distintas ramas, economistas, xuristas, químicas, antropólogos, politólogos e especialistas en formación e transferencia de coñecemento. Esta combinación de capacidades permite traballar de forma integrada en proxectos complexos, que van dende a investigación aplicada ata a cooperación internacional, sempre cun enfoque práctico e orientado ás necesidades do sector e da sociedade galega.

• 

• 

Dúas décadas de investigación e acción

Ao longo de máis de dúas décadas, Cetmar participou activamente en proxectos locais, europeos e internacionais e contribuíu ao fortalecemento da posición galega na economía azul. Os resultados avalan esta traxectoria: 939 socios en 61 países, cooperación en 31 estados, 122 accións en execución cun 61,5% de éxito, 11,1 millóns de euros mobilizados con 31 financiadores e máis de 2.000 alumnos formados no centro de formación A Aixola desde 2004.

A súa actividade abrangue sete áreas especializadas: Control e xestión de recursos mariños, Tecnoloxía dos produtos pesqueiros, Unidade de tecnoloxías mariñas, promoción e transferencia de tecnoloxía, Socioeconomía da pesca, Cooperación internacional e Formación.

Exemplos dalgúns dos proxectos que ten actualmente en marcha son o control das poboacións de ostra rizada e a análise da semente de mexillón, os proxectos fronte ao lixo mariño e contaminantes emerxentes, a implementación de sistemas de observación en colaboración con Portugal, os estudos de impacto económico da pesca e da acuicultura, a formación de máis de dous milleiros de profesionais ou a cooperación con países africanos a través da FAO. Chapela fixo especial fincapé en dous dos proxectos en activo: a formación de profesionais do mar a través do centro de formación A Aixola e a coordinación xeral do proxecto Ciencias Mariñas de Galicia, enmarcado dentro dun proxecto nacional e cun enfoque global e ambicioso do benestar no medio mariño.

Cetmar forma parte tamén de redes e grupos internacionais de referencia, como o Technical Expert Group for MSP (DGMARE), o European Marine Board, PtPROTECMA, NOR-WATER, FAMENET, o RCG Secretariat e ECON ICES, que reforzan a presenza de Galicia na gobernanza mariña a nivel europeo e mundial.

Cetmar impulsa en Perú o proxecto MARdePiura para fortalecer a economía azul e afrontar o cambio climático

• Financiada pola Xunta de Galicia a través de Cooperación Galega, Mar de Piura aposta pola innovación acuícola, a sustentabilidade da pesca artesanal e o liderado das mulleres na economía azul.

O Centro Tecnolóxico do Mar-Fundación CETMAR, dependente da Consellería do Mar da Xunta de Galicia, vén de firmar un novo convenio de colaboración ca Consellería de Presidencia, Xustiza e Deportes para a implementacion do proxecto MARdePiura (Mulleres, Acuicultura e Reforzo Institucional para o Desenvolvemento Sostible da economía azul na Rexión de Piura), co obxectivo de contribuír á adaptación ao cambio climático da pesca artesanal e da acuicultura mediante unha estratexia centrada na diversificación e a sustentabilidade.

Financiado pola Xunta de Galicia a través de Cooperación Galega e co apoio do Ministerio da Produción (PRODUCE) peruano —a través da Dirección Xeral de Pesca Artesanal (DGPA) e de FONDEPES—, o proxecto dará continuidade ao traballo desenvolvido nos últimos anos na Baía de Sechura, no noroeste de Perú, con iniciativas como Acuipesca, VerTyCe ou Aquavalora.

Nesta nova etapa, CETMAR traballará estreitamente coas Organizacións Sociais de Pescadores Artesanais (OSPAs) dedicadas ao cultivo da cuncha de abanico (Argopecten Purpuratus). O obxectivo é mellorar a sustentabilidade da cadea produtiva mediante a incorporación de sistemas de aprovisionamento de semente de laboratorio e o reforzo dos protocolos de boas prácticas. Esta liña de acción permitirá incrementar a eficiencia e garantir unha maior resiliencia da actividade fronte aos efectos do cambio climático, asegurando a conservación do recurso.

En paralelo, o proxecto continuará co acompañamento aos emprendementos liderados por mulleres en Sechura, dedicados á comercialización de produtos pesqueiros artesanais. A través da impartición de accións formativas e da elaboración de informes de prospección de mercados, será posible mellorar os estándares de calidade dos produtos ofrecidos e, ao mesmo tempo, favorecer o seu posicionamento en novos mercados.Desta maneira, preténdese mellorar os ingresos destas mulleres e reforzar o seu papel na economía azul local.

• 

• 

Finalmente, o proxecto tamén porá o acento no reforzo das capacidades técnicas das institucións públicas vinculadas tanto á acuicultura como ao turismo mariñeiro-pesqueiro. A través de accións formativas e mesas de coordinación interinstitucional, promoveranse medidas que favorezan a sustentabilidade do sistema produtivo acuícola e a creación de iniciativas de turismo vivencial sostible na rexión de Piura. Este compoñente aspira a diversificar a economía local e a xerar alternativas de desenvolvemento complementarias á pesca artesanal.

Con un orzamento de 106.848,77 euros, o proxecto busca incrementar a sustentabilidade da cadea de valor pesqueira e acuícola, xerar novas oportunidades de negocio e fortalecer a gobernanza institucional para afrontar os retos do cambio climático.

Cooperación Galicia–Perú

O proxecto MARdePiura reforza os estreitos vencellos establecidos entre Galicia e Perú, que contan cunha traxectoria de colaboración de máis de 20 anos. Desde o Plan Director 2006-2009, Perú foi considerado país estratéxico para a Cooperación Galega, unha relación que se mantén no vixente V Plan Director 2023–2026.

En 2004, a Xunta de Galicia e o Ministerio da Produción de Perú asinaron un Memorando de Entendemento sobre Cooperación Pesqueira e Acuícola, renovado en 2014 e que continúa a ser o marco de colaboración que posibilita proxectos como MARdePiura.